Państwo Tunezja

USTRÓJ

Konstytucja Republiki Tunezyjskiej proklamowana w 1959 r. gwarantuje prawo ustawodawcze Zgromadzeniu Narodowemu składającemu się z 141 członków wybieranych bezpośrednio w powszechnych wyborach na okres pięciu lat.

Prezydent, wybierany w osobnym głosowaniu, dzierży władzę wykonawczą i jest głową zarówno państwa, jak i całego rządu. Konstytucja stwierdza, że prezydent musi być muzułmaninem i może sprawować rządy przez okres nie dłuższy niż trzy kolejne kadencje; jednakże pierwszy prezydent niepodległej Tunezji, Habib Burgiba pełnił swe funkcje przez 15 lat od 1974 r.

GOSPODARKA

Gospodarka Tunezji, w której partycypuje zarówno sektor prywatny, jak i państwowy, bazuje głównie na turystyce, a do czasu wojny z Irakiem w 1990 r., oparta była również na wpłatach obywateli pracujących w państwach Zatoki.

Benzyna i olej napędowy stanowią około 25 % eksportu, lecz brak możliwości przetwarzania oleju sprawia, że większość potrzebnego krajowi paliwa musi być importowana. Inne ważne artykuły, będące przedmiotem eksportu, to materiały włókiennicze i skóra (30 %), nawozy i środki chemiczne; głównymi ich odbiorcami są: Francja, Stany Zjednoczone, Włochy i Niemcy. Importuje się głównie żywność, surowce nie przetworzone oraz środki produkcji.

Rolnictwo straciło w ciągu ostatnich dwudziestu lat na znaczeniu i dzisiaj zapewnia pracę mniej niż 30 % siły roboczej; prawie 40 % potrzebnego pożywienia musi być importowana. Pomimo, że ogromne tereny południowe są pustynią, ponad 55 % powierzchni kraju pokryta jest uprawami, głównie pszenicy, jęczmienia, kukurydzy, prosa afrykańskiego i oliwki.

Najbardziej rozwiniętymi gałęziami przemysłu są przetwórstwo produktów rolnych i minerałów, wyrobów włókienniczych, artykułów spożywczych, stali, cementu oraz fosforytów.

Bezrobocie jest wysokie, a sytuację dodatkowo pogarsza duża ilość przedsiębiorstw małych, zatrudniających nie więcej niż pięciu pracowników.

Warunki socjalne

Głównym problemem społecznym jest (jak chyba prawie wszędzie na świecie) bezrobocie. Mieszkańcy często pytają obcokrajowców o poziom bezrobocia w ich kraju i szanse znalezienia pracy.

System opieki społecznej zapewnia renty i emerytury dla ludzi w starszym wieku oraz niezdolnych do pracy, a także rekompensatę chorobową lub powypadkową, ale bezrobotni nie otrzymują żadnego zasiłku. Żyją tylko dzięki pomocy bliskich; zdarza się często, że jedna osoba, która ma pracę utrzymuje czterech lub pięciu innych dorosłych członków rodziny.

Pomimo tego poziom życia w Tunezji jest, ogólnie rzecz biorąc, dobry, a w porównaniu z innymi krajami rozwijającymi się – nawet wysoki. Produkt narodowy brutto na głowę mieszkańca wynosi około 1300 dolarów amerykańskich. Opieka zdrowotna jest bezpłatna, a osoby o niskich dochodach są uprawnione również do pobierania darmowego mleka dla małych dzieci i bezpłatnych posiłków w szkołach. Chociaż ogólne warunki zdrowotne poprawiły się w ciągu ostatnich dwudziestu lat, ciągle jeszcze zbyt mały procent budżetu przeznaczony jest na kształcenie pracowników wykwalifikowanych i zmianę warunków pracy. Rząd twierdzi, że obowiązkowy program ochrony zdrowia, najbardziej wszechstronny wśród państw rozwijających się, został już w 96 % wykonany.

LUDNOŚĆ

Ogólna liczba ludności Tunezji wynosi około 8,5 miliona; jest to głównie ludność plemion arabskich. Przeważającą większość stanowią muzułmanie, a inne wyznania obejmują łącznie około 40 tys. mieszkańców (z liczby ponad 300 tys. w latach 50.). Kraj ma dość duży przyrost naturalny – około 2,5 %. Prawie połowa populacji nie przekracza wieku piętnastu lat, co potęguje trudności w sferze usług socjalnych. Innym problemem jest zróżnicowana gęstość zaludnienia: od ponad 2000 na km2 w Tunisie do mniej niż 10 na km3 na południu. Berberowie są rdzennymi mieszkańcami kraju, lecz kolejne imigracje w ciągu wieków przyniosły tu Fenicjan, Rzymian, Żydów, Wandali i Arabów, a także, w XVII w., hiszpańskich muzułmanów. Mieszkańcy Imperium Osmańskiego również dołożyli co nieco do tej wielkiej mieszanki etnicznej.

Edukacja

Nauka jest bezpłatna i dzięki dużym wydatkom na oświatę (25 % ogólnych wydatków), od czasu odzyskania niepodległości liczba szkół gwałtownie wzrosła. Analfabeci stanowią tylko 40 % wśród mężczyzn i 60 % wśród kobiet.

Sztuka

Tunezja nie jest rajem dla wielbicieli sztuki. Do jednych z niewielu interesujących wydarzeń kulturalnych w tym kraju należą: odbywający się co dwa lata Międzynarodowy Kartagiński Festiwal Filmowy (Carthage International Film Festival; X w lata nieparzyste) i Międzynarodowy Festiwal Muzyki Symfonicznej w El-Dżem (El-Jem International Symphonic Musie Festival; VII, co roku). Większość wydarzeń kulturalnych, organizowanych specjalnie dla turystów, przybiera formę mało atrakcyjnych „nocy folkowych”. W Tunisie jest kilka galerii sztuki, a listę wystaw można znaleźć na ostatniej stronie anglojęzycznego tygodnika The Tunisia News. Galeria Yahia, mieszcząca się obok budynku ONAT, Av. Mohammed V, jest miejscem, gdzie warto zajrzeć.

Hammam

Łaźnia publiczna jest jednym z centralnych punktów życia każdego miasta w Tunezji, podobnie zresztą lak na Bliskim Wschodzie i w całej Afryce Północnej.

Jest ona czymś więcej niż tylko budynkiem, gdzie można się umyć. Tak jak łaźnia rzymska, to miejsce pogawędek i spotkań. Każde miasto ma przynajmniej jedną łaźnię używaną przez mężczyzn i kobiety w różnych porach; w większych ośrodkach są odrębne łaźnie dla osób obu płci. W rejonach turystycznych można spotkać łaźnie koedukacyjne, oczywiście na życzenie klientów.

Wybierając się do łaźni, nie trzeba martwić się ani o ręcznik, ani o mydło… Opłata – I D.T. obejmuj fouta (bawełniany ręcznik kąpielowy) i kassa, szorstką, rękawicę do usuwania, a ściślej „zdrapywania” brudu i martwej tkanki skórnej po pobycie w saunie. Zazwyczaj można też skorzystać z masażu. Warto przynajmniej raz poznać dobrodziejstwa hammam, ponieważ jest to prosty sposób na poznanie, niejako od „kuchni”, życia Tunezji.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *