Czeki podróżne
Najbezpieczniejszym i najwygodniejszym, a co ważne dostępnym również dla turystów z pustawym portfelem, sposobem przewożenia pieniędzy są czeki podróżne.
Czeki podróżne nie są środkiem płatniczym lecz formą bezgotówkowego przewozu pieniędzy, stąd też po dotarciu do celu pobytu należy ponownie wymienić je na gotówkę. Często jednak są one również akceptowane jako środek płatności, szczególnie w większych punktach handlowo-usługowych.
Zgubienie lub kradzież czeków nie oznacza, że przepada odpowiadająca im kwota i w przeciągu zaledwie kilku godzin można otrzymać nowe. Agencje wystawiające czeki dbają o swych klientów i często oferują także dodatkowe usługi, jak np. pomoc w nagłych wypadkach i w przekazywaniu wiadomości.
Z lewej strony czeku jest miejsce na dwa podpisy, pierwszy, potwierdzający zakup czeku, znajduje się w górnym rogu, drugi zaś – potwierdzający jego realizację – w dolnym rogu.
Aby zrealizować czek, czyli zamienić go na gotówkę, wystarczy pójść do banku realizującego dane czeki lub innego punktu wymiany, okazać paszport (czasem wymagane są dwa dokumenty tożsamości) i na oczach pracownika banku złożyć podpis w lewym dolnym rogu, wskazujący na to, że osoba realizująca czek jest jego właścicielem, i dopiero w drugiej kolejności wpisać datę realizacji. Prowizja za realizację czeków wynosi około 1,5 % od ich wartości i zazwyczaj nie jest pobierana w placówkach wystawcy.
Do nabycia czeków nie jest konieczne konto dewizowe. Jednorazowo można wykupić czeki o wartości do 2 tys. $ (lub ich równowartość w innej walucie) z prawem wywozu za granicę. Posiadając konto ma się prawo zakupu i wywozu czeków do pełnej wysokości sumy, znajdującej się na rachunku, tzn. również powyżej 2 tys. $. Czeki może także zakupić osoba niepełnoletnia, ale za zgodą prawnych opiekunów.
Przy sprzedaży nabywca otrzymuje czeki (najczęściej w dolarach amerykańskich lub markach) oraz dowód zakupu, w którym wpisana jest ilość, nominały, serie i numery czeków oraz dane posiadacza. W obecności pracownika banku każdy czek należy podpisać w lewym górnym rogu (podpis wzorcowy).
Na czekach nie wpisuje się daty sprzedaży, dzięki czemu są one ważne bezterminowo. Opłata bankowa za sprzedaż czeków wynosi 1 % od ich wartości (w Pekao SA, Banku Gdańskim, Wielkopolskim Banku Kredytowym, Powszechnym Banku Gospodarczym) lub 1,5 % od ich wartości (w Banku Przemysłowo-Handlowym).
Dowód zakupu oraz numery zrealizowanych czeków powinno się przechowywać oddzielnie, gdyż w razie nieszczęścia stanowią one podstawę do otrzymania nowych czeków lub do wypłaty gotówki. Warto też zostawić w domu kserokopie zakupionych czeków.
Nigdy też nie należy składać drugiego podpisu na czekach, które nie mają być zaraz zrealizowane. Informacje o możliwości wypłaty równowartości utraconych czeków posiadacz otrzymuje przy zakupie w plastykowym portfelu, dołączonym do czeków. W portfelu znajduje się również karta 24-godzinnej obsługi Refundacji Czeków, która zawiera wykaz numerów bezpłatnych połączeń telefonicznych z różnych krajów z punktami refundacji. Po stwierdzeniu utraty lub kradzieży należy niezwłocznie zgłosić ten fakt w najbliższym punkcie refundacji, aby zapobiec realizacji czeków przez osoby nieupoważnione.
Najpopularniejsze czeki podróżne to American Express i Thomas Cook. Najbardziej znane na świecie i najszybciej refundowane w razie zgubienia lub kradzieży są American Express. Wystarczy tylko wykręcić numer informacji w najbliższym biurze American Express. Można tam również wymieniać czeki na gotówkę bez żadnej dodatkowej opłaty oraz wykupić czeki wystawione na dwie osoby podróżujące razem („Cheque for Two”), do których podpisywania ma prawo każda z tych osób.
Firma oferuje czeki w siedmiu walutach. Bliższe informacje zawiera broszurka Traveler’s Companion, zawierająca adresy biur i numery telefonów do wszystkich krajów europejskich, pod które należy dzwonić w razie utraty czeków.
Czeki Thomas Cook można nabyć w dolarach amerykańskich, ale również w dziesięciu innych walutach. Większość placówek firmy tzw. Thomas Cook Currency Services offices nie pobiera żadnej opłaty przy zakupie czeków, inne nie więcej niż 1-2 %.
Czeki można uzyskać w niektórych bankach Polski: w Pekao SA – czeki podróżne American Express, Thomas Cook ( w dolarach i markach), w Banku Gdańskim, Powszechnym Banku Gospodarczym i Banku Przemysłowo-Handlowym – American Express (w dolarach i markach), w Wielkopolskim Banku Kredytowym – czeki podróżne City Corp (w dolarach i markach, należy założyć rachunek walutowy a vista).